چاشنی ها

چرا ما تو غذاهامون از چاشنی ها استفاده میکنیم؟

مردم همواره به دنبال یافتن روش هایی جدید برای خوش طعم کردن غذا، با استفاده از گیاهان، مواد اضافی و البته “چاشنی ها” هستن. استفاده از چاشنی ها، یکی از ساده ترین روش ها برای بهبود طعم غذا، بدون نیاز به مهارت های آشپزی خاصه. غذاهای بی شماری، از نان تست صبحانه گرفته تا استیک ها، وجود دارن که با استفاده از چاشنی ها، میشه عطر و طعم بهتری به اونها داد.

چاشنی های بسیار متنوع و مختلفی تو دنیا وجود داره و هر کشور، چاشنی های خاص خودش رو داره. به عنوان مثال، اگر به جنوب شرقی آسیا سفر کنین، متوجه میشین که روغن کنجد، یکی از رایج ترین چاشنی های بکار رفته تو غذاها با پایه برنجه. ولی مثلا تو آمریکا، از روغن کنجد به عنوان چاشنی تو غذا استفاده میشه.

با این وجود، ده ها چاشنی وجود داره که به طور گسترده تو سراسر جهان استفاده میشه. چاشنی ها به طور کلی به انواع زیر تقسیم میشن که هر کدوم به طور مختصر توضیح داده شدن.

  • رب

رب‌ها یکی از اصلی‌ترین چاشنی‌های غذایی در فرهنگ آشپزی ایرانه. کمتر غذایی رو می‌تونین تو سفره ایرانی پیدا کنین که از این چاشنی خوش‌طعم و خوش‌رنگ بی‌بهره باشه. از غذاهایی ساده مثل املت گرفته تا غذاهایی مجلسی مثل فسنجون! به همین دلیل هم معمولاً رب تو خونه همه ی ایرانی‌ها چه تو روستا و چه تو شهرهای بزرگ و به قول بازاری‌ها، دکانی که رب برای فروش نداشته باشه، اصطلاحاً جنسش جور نیست.

  • سس

سس یکی از چاشنی‌های محبوب غذاهاست که تو سراسر دنیا طرفداران زیادی داره. این نوع چاشنی به تنهایی مورد استعمال قرار نمی‌گیره. سس ها نوعی مایع غلیظ یا نیمه جامد هستن که معمولاً برای افزایش طعم غذا و انواع خوراکی ها از اونها استفاده میشه. همچنین انواع سس ها برای افزودن طعمی هرچه دلچسب‌تر و ظاهری زیباتر به غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرن تا تعادل طبع بهتری به همراه سرو غذا داشته باشیم.

  • زعفران و ادویه

ادویه ها از دیرباز تو سفره های غذا برای طعم بخشیدن به آنها جایگاه ویژه ای داشتن. ادویه ها با رایحه و رنگ های متنوع و خواص دارویی مختلف خود، بهترین چاشنی برای خوش طعم کردن غذا هستن. چاشنی هایی که علاوه بر عطر و طعم بی نظیری که به غذا میبخشن، دارای خواص درمانی بسیاری بوده و بیماری و ناخوشی های مصرف کنندگان رو نیز درمان می کردن. زعفران گران ترین ادویه جهان با خواص فوق العاده و یکی از گیاهان ادویه ای و دارویی جهانه که در بخش هایی از اروپا و آسیا کشت میشه. زعفران گیاهیه که از طریق پیاز زعفران رشد می‌کنه. پیاز این گیاه، یک پوشال قهوه‌ای رنگ داره که از اون محافظت می‌کنه. از ادویه های دیگه میشه به آویشن، زردچوبه، فلفل قرمز، جوز هندی، خردل، پاپریکا، هل، دارچین، گشنیز، گلپر، زیره، سیر، زنجبیل، سماق، لیمو امانی، فلفل سیاه و سفید، پودر کاری و… اشاره کرد.

  • سرکه و آبلیمو و آبغوره

چاشنی هایی مانند آبلیمو، آبغوره، آب نارنج و سرکه از گذشته تاکنون به عنوان بهترین طعم دهنده ها به انواع سالاد و غذای ما ایرانی ها، مورد استفاده قرار می گرفتن. آبغوره‌ای که چاشنی سالاد شیرازیه و آبلیموی ریخته‌شده در خورش قورمه‌سبزی و کرفس و آب نارنجی که برای طعم‌دار کردن به انواع گوشت کبابی اضافه میشه، همگی از چاشنی‌های پرمصرفی هستن که در کنار سرکه در آشپزی ایرانی کاربرد دارن. این طعم‌دهنده‌های ترش هریک دارای خاصیتی هستن که بنابر ترکیب‌های موجود در اونها می‌تونن با هم تفاوت داشته باشن.

  • پودر و عصاره

خیلی از مواد غذایی رو به شکل پودر شده تولید میکنن که موارد استفاده ی مخصوص خودش رو داره. برای این عمل یک محصول رو دی هیتراته میکنن و تمام آب اون رو ازش میگیرن تا حجم خیلی پایین تری داشته باشد و در مواقع نیاز و غالبا در پختن غذا ها ازین عصاره ها استفاده میکنن و با باز پس گیریه آب از دست رفتشون به شکل و طعم قبلی خو برمیگردن.

  • سبزی خشک

سبزی‌های معطر یکی از اصلی‌ترین پایه‌های آشپزی به شمار میرن و در بیشتر خانه‌های ایرانی از سبزیجات خشک شده استفاده میشه. برای مثال چاشنی اصلی ماست و خیار، نعناع خشکه و به دلیل خاصیت و طبع گرم باعث میشه طبع سرد ماست و خیار گرفته بشه. یا برای مثال همین نعناع خشک یکی دیگر از طعم‌دهنده‌های اصلی آش‌ها و غذاهایی مثل کشک و بادمجانه. سبزی‌های خشک فقط به نعناع و شوید محدود نمی‌شود و انواع مختلفی دارن که هر کدوم خاصیت و کاربرد گوناگونی داره.