نیمه پنهان جامعه. معلولین


معلول
فرد کمتوان یا فرد معلول به کسی گفته میشود که بر اثر ضایعه جسمی، ذهنی، روانی یا توأم، اختلال مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارآمدی عمومی وی ایجاد گردد، بهطوری که موجب کاهش استقلال فرد در زمینههای اجتماعی و اقتصادی شود. این گروه، شامل معلولین حسی (نظیر نابینا و ناشنوا)، معلولین جسمی و معلولین ذهنی میشود

مشارکت اجتماعی
افراد معلول باید در تصمیمگیریها، به ویژه در خصوص سازمانهایی که اعضای آن از معلولان تشکیل شده، یا معلولان در آن عضویت دارند و برای معلولان خدمترسانی میکنند، مشارکت جدی و تأثیرگذار داشته باشند. کمک به تشکیل گروههای خودیار به منظور حمایت و توسعه جامعه خاص معلولان، از مهمترین اقدامات برای مشارکت این گروه میباشد. تشکیل جوامع خاص معلولان نیز میتواند پاسخگوی نیازهای آنان باشد. از سوی دیگر، وجود چنین تشکیلاتی، موجب میشود تا افراد ضمن برخورداری از رابطه اجتماعی، استقلال اقتصادی، احترام اجتماعی، دسترسی به خدمات تخصصی و نیز زندگی زناشویی و تشکیل خانواده، بتوانند دیدگاهها و ایدههایشان را مطرح، و در مورد مسایل مربوط به زندگی خود، تصمیمگیری کنند.
نامگذاری روز جهانی معلولین
روز جهانی معلولین از سال ۱۹۹۲ که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام شد، هر ساله در ۳ دسامبر برگزار میشود.
هدف از نامگذاری روز جهانی معلولین
هدف از تعیین این روز ارتقاء رشد اذهان عمومی درباره مسائل مربوط به معلولیتهای مختلف ؛ و افزایش آگاهی هایی بوده است که میبایست از مساله پیوستن افراد معلول در تمامی جنبههای سیاسی ؛ اجتماعی؛ اقتصادی و فرهنگی زندگی منتج شود. این وضع به همین منوال طی شد تا در سال ۱۹۹۹ شعاری با مضمون (امکان دسترسی برای همه در هزاره جدید) برگزیده شد و سرلوحه امور قرار گرفت.

احترام، نه ترحم
آنچه در ارتباطات اجتماعی با معلول باید در نظر گرفت، این نکته است که ارتباط با آنها، باید همراه احترام باشد و از ترحم به ایشان دوری گزید. تفاوت این دو نوع رفتار در این است که در اولی، طرفِ مورد احترام، انسانی بزرگ به شمار می آید؛ اما در گزینه ترحم، مخاطبْ انسانی ذلیل و خوار شمرده می شود که باید همواره دست او را گرفت و به شخصیت و روحیات وی، اندک توجهی نمی گردد. به یاد داشته باشیم آنچه توانایی را می سازد، اراده است و اراده اگر بخواهد جاری شود، هیچ بهانه ای را نمی شناسد.
یاری به معلولین
کمک و یاری رساندن به هم نوع، فضیلتی است بزرگ و در اسلام سفارش زیادی به آن شده است. البته این کمک باید به حال کمک گیرنده مفید باشد و موجب ناراحتی او نشود. کسانی که با انگیزه خودنمایی، ارضای حس خود بزرگ بینی و فخرفروشی به دیگران کمک می کنند، راه خطا می روند. در این میان، کمک به افراد معلول، برداشتن همه موانع و مشکلات نیست، بلکه کمک به انجام کاری است که این افراد از عهده آن برنمی آیند. فراهم ساختن امکانات شرکت واقعی معلولان جسمی در زندگی اجتماعی، در آن ها دلگرمی، اعتماد به نفس و نشاط می آفریند.

به این نکات توجه کنین :
– بیشتر افرادی که دچار معلولیت می شوند، باید تحت حمایت خدمات پزشکی به خصوص توانبخشی قرار بگیرند مانند فیزیوتراپی و یا کاردرمانی. هدف از انجام خدمات توانبخشی، بهبود کامل معلولیت نیست، بلکه در بسیاری از موارد حفظ توانایی فرد و کاهش تحلیل توانایی های باقیمانده در فرد می باشد.
– به اطرافیان فرد معلول توصیه می شود که محیط عاطفی خانواده را حفظ کنند و خدمات و تجهیزات لازم را در اختیار فرد معلول قرار دهند و در صورت نیاز برای رفع نیازهای روزانه فرد معلول مانند نظافت شخصی و دستشویی و حمام رفتن، برای او پرستار بگیرند.
– اگرچه معلولیت، چالش های جدیدی را برای فرد و خانواده او ایجاد می کند، اما به این معنی نیست که زندگی فرد معلول باید از شادی و خوشی خالی باشد.
– فرد معلول باید هر چند وقت یک بار به پزشک مراجعه کند تا در صورت نیاز، اقدامات لازم برای او اجرا شود. حتما از پزشک خود راهنمایی های لازم را بخواهید.
– هرگز سعی نکنید که فرد معلول را دور از جامعه و زندگی طبیعی اش نگه دارید. او را به تفریح ببرید، پارک رفتن را با او تجربه کنید و سعی کنید او را به زندگی اجتماعی اش برگردانید.
– اکثر افراد معلول معمولا به مشکلاتی از قبیل بیماری های قلبی عروقی ، فشار خون بالا ، سندروم داون ، مشکلات یادگیری ، مشکلات روحی – روانی و بیماری ام اس مبتلا هستند. بنابراین باید سعی شود تا مشکلات زمینه ای آنها تشخیص داده شده و نسبت به درمان آنها اقدام شود.
– ارتباطات اجتماعی با فرد معلول باید همراه با احترام باشد و از ترحم به ایشان باید دوری کرد.
– فاصلهی بین محل پاگرد و ورودی راهروها باید کوتاه باشد.
– راهروها و گذرگاه ها باید تا حد ممکن مسطح و هموار باشد.
– محل عبور و مرور فرد معلول جسمی باید وسیع تر از حد معمول باشد تا با واکر یا کراچ و یا عصا به راحتی از آن عبور کند.
– فرد معلول و خانواده او باید آگاهی ها و اطلاعات خود را بالا ببرند و راهکارهای مناسبی را برای بهتر زندگی کردن پیدا کنند.
– محل دستشویی برای افراد معلول حرکتی باید کاملا ایمن و مناسب باشد تا به ناحیه لگن و پاها فشار و آسیب وارد نکند.
– توجه به تفریح و ورزش، باعث سلامت جسمی و روانی معلولین می شود.
– اشتغال برای معلولان می تواند علاوه بر تامین قسمتی از نیازهای مالی آنها، حس اعتماد به نفس را در آنها تقویت کند تا کمتر به معلولیت خود فکر کنند. همچنین حس مفید بودن برای خود و خانواده شان را نیز در آنها ایجاد می کند.

تاثیر فعالیت های بدنی و ورزش بر “سلامتی معلولین”
در دنیای امروز که همه چیز رو به پیشرفت است و در کنار آن روزانه بر تعداد معلولین اضافه می شود، نیاز به وجود یک ورزش برای سلامتی آن ها بیش از پیش احساس می شود. این نیاز امروزه برای بشر به یک چالش تبدیل شده چرا که باید متناسب با نیازهای امروزی و ابداع روش های جدید صورت گیرد. این ورزش ها باید متناسب با دانش و تکنولوژی روز پیشرفت کنند. با اینکه سال هاست مردم در رابطه با معلولین قطع نخایی این باور را دارند که آن ها نمی توانند هیچگونه تحرک و فعالیتی داشته باشند یا این که ورزش برای آن ها تاثیری ندارد، در صورتی که این اشتباه محض است. پزشکان معتقدند که حتی اگر برای بیمار شرایطی پیش بیاید که نتواند به اندازه یک سال هیچگونه تحرک و فعالیتی داشته باشد باز هم می تواند با انجام ورزش های ملایم و آسان سطح سلامتی بدنش را افزایش دهد.
کلماتی که برای توصیف افراد دارای معلولیت نامناسب هستند:
این کلمات را بهکار نبرید:
- قربانی – به جای آن بگویید: کسی که چنین تجربهای داشته.
- علیل – به جای آن بگویید: دارای معلولیت.
- معمولی – اغلب افراد، از جمله کسانی که دارای معلولیت هستند خود را معمولی میدانند. در اشاره به کسی که معلولیت ندارد از واژه «معمولی» استفاده نکنید. وقتی میخواهید بگویید شخصی معلولیت ندارد به سادگی بگویید فردی که دارای معلولیت نیست.
- مریض – بر بیماری دلالت دارد. به جای آن بگویید فرد دارای معلولیت.
- رنج میبرد – به جای آن بگویید: مبتلاست به، یا چنین تجربهای داشته.
- از این کلمات اجتناب کنید:
- زمینگیر – بگویید کسی که از ویلچر استفاده میکند
- شاغل خانهنشین – کسی که در منزل کار میکند
- از این کلمات، با احتیاط استفاده کنید:
دلیر، شجاع، الهام بخش و کلمات شبیه به این ها بهطور معمول برای توصیف افراد دارای معلولیت بهکار میروند. کنار آمدن با معلولیت لزوما به این معنی نیست که فرد این صفات را کسب کرده است.

نکات پایانی
مهمترین نکته این است که اگر فرد معلول نقص عضوی دارد به آن قسمت از اندام او توجه نکنید و از آن جایی که نگاه ترحم آمیز شما فشار روانی زیادی برای معلولین به وجود خواهد آورد پس به نوع نگاهی که میکنید توجه داشته باشید. این افراد معمولا تواناییهای خاص خود را نیز دارند پس آنها را دست کم نگیرید و با نگاه بالا به پایین به اینجور افراد نگاه نکنید و در صورتی که قضاوت اشتباهی انجام دادید با شهامت از آنان عذر خواهی کنید. در صورتی که در خانواده خود فرد معلولی دارید و نمیتوانید با او ارتباط برقرار کرده و یا به نحو صحیح از او مراقبت کنید بهتر است تا موضوع را با یک روانشناس در میان گذاشته تا بتوانید راهکارها و پیشنهادات لازم را دریافت نمایید.